Pisso-chin
Taraxacum officinale
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Pisso-can, Pisso-au-lié, Mourre-pourcin, Cicourèio-de-prat, Engraisso-porc.
Noms en français : Pissenlit officinal, Dent de lion.
Descripcioun :Vaqui lou mai coumun di pisso-chin. L'avès segur recouneigu emé si fueio retaiado en rouseto sènso alo, soun cepoun espés, si flour soulitàri (coumpausado) en aut de si pecou boutis. Lis akène soun gris clar e li bratèio (un pau banarudo o noum) revessado sus la cambo. Sian revengu, après proun de chanjamen au noum latin d'óurigino dins aquéu group RUDERALIA.
Usanço :Ei bessai ço que se fai de miés dins l'ensalado champanello. Lou poudès culi tre li pluèio d'autouno e fin qu'en mai en mountagno. Lou pisso-chin èi vertuous contro li mau de fege, lou quiéu tapa e mai encaro. Oublidès pamens pas qu'èi diureti, lou pisso-chin.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Taraxacum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3,5 cm
Flourido : Printèms
Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Mars à óutobre
Liò : Champ
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Taraxacum officinale F.H.Wigg., 1780
(= Taraxacum dens-leonis subsp. officinale (Lyons) Douin, 1923 )
Cese
Cicer arietinum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Pois-chiche.
Descripcioun :Lou cese es uno planto toujour cultivado au nostre. Se pòu trouba, de cop que i'a, d'armas d'anciàni culturo ounte lou cese crèis encaro bord que s'èi samena soulet. Se recounèis eisadamen en fru emé si pichòti dóusso que caupon dos grano caduno. Fai de flour blanco, o un pau bluio, d'à pau près 2 cm.
Usanço :"Soun pas bon crestian lis oustauOunte se manjo ges de cese pèr Rampau" (TdF). Emai siegue pas vertadieramen un medicamen, es uno planto que s'amerito uno bello plaço dins noste manja qu'èi di proun vertuouso pèr eisèmble pèr lucha contro lou diabete, lou trop de lipido dins lou sang... Saupre peréu qu'èi bon pèr lou microubioute dóu couloun que caup d'amidoun tihous à digeri pèr l'ome (e adounc que soubro pèr lou desveloupamen d'ùni baterìo interessanto).
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cicer
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Jun à juliet
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Cicer arietinum L., 1753